Onderstaande tekst ‘Eer’ is afkomstig uit het boek ‘Het heilige in het Alledaagse – Het Joodse spirituele pad van Mussar ’, geschreven door Alan Morinis en in het Nederlands vertaald door Henri Vogel. Uitgeverij Mastix Press.
Wat is Mussar?? Marga en Henri Vogel, de vertalers van het boek ‘Het heilige in het alledaagse’, legden het mij als volgt uit.
Mussar wordt wel eens het ‘best bewaarde Joodse geheim’ genoemd. Het is een praktische en doeltreffende manier om de wijsheid die in de mystieke joodse Kabbala verscholen zit te leren kennen. Per periode concentreer je je op één van je vele veranderbare karakter eigenschappen. Alle eigenschappen zijn goed zo zegt Mussar, alleen moeten ze wel in balans zijn. Anders verduisteren ze het zicht op het goddelijke, als wolken voor de zon.
EER
Velen van ons doen alsof we de taak toegewezen hebben gekregen om iedereen die we tegenkomen te evalueren. Je loopt een kamer in en onmiddellijk bezie je de menigte, iedereen die er is opnemend en ze allemaal onderwerpend aan een ogenblikkelijke evaluatie. Het kan heel vervelend zijn en weinigen van ons zouden het soort dingen onder woorden willen brengen die we routinematig voor de geest halen wanneer we mentaal andere mensen een pak slag geven.
‘Had ze dat aan?’
‘Kijk eens naar die domme kop!’
‘Luidruchtig!’
‘Wat een zoutzak. Ga rechtop staan, waarom doe je het niet?’
‘Rookt zij?’
Ik zal ophouden en jou laten doorgaan. Wat voor dingen zeg je (natuurlijk alleen in jezelf) als dat beoordelende denkkader je in zijn greep heeft en je door het leven gaat alsof iemand je benoemd heeft tot rechter, wiens werk het is in te schatten of mensen wel of niet goed genoeg zijn?
Mag ik vragen, kun je ook maar een glimp van eer ontwaren in die houding??
Eerbiedig niet wat mensen hebben gedaan of hoe ze het doen, maar erken het simpele feit dat we allemaal menselijk zijn, wat betekent uitgerust zijn met een ziel en in het bezit van enorme gaven die we niet zelf gemaakt hebben.
En verder, wat is het resultaat van deze oordelende houding? Heeft het ooit geleid tot iets positiefs of is het de bron van gevoelens van teleurstelling en ontevredenheid tegenover iedereen om ons heen?
Waarom doen wij dit? Waarom creëren we standaarden waarmee we anderen inschatten en gebruiken zoveel mentale energie om te taxeren hoe mensen voldoen? Ik zou verbaasd zijn als iemand dat ooit deed anders dan naar een naar buiten brengen van de standaarden waarmee we onszelf beoordelen. Als we merken dat anderen tekortschieten lijken wij beter en groter voor ons gevoel.
Of we het nu toegeven of niet, de meesten van ons hebben behoefte aan eerbied en voelen dat we hem niet krijgen, zeker niet in de mate waarop we menen er recht op te hebben. Zodoende is de factor die ons zo kritisch laat zijn tegenover anderen, niets anders dan onze eigen zoektocht naar eerbied, vooral in onze eigen ogen.
Er zit een diepgaande en droevige werkelijkheid in. Veel mensen houden simpelweg niet genoeg van zichzelf en niet op de goede manier.
Het is een waarheid dat we eerbied waard zijn. De Joodse traditie in haar algemeenheid moedigt ons aan een balans te vinden die een gezond gevoel van eigenwaarde laat zien, een juist mate van eer. Het inzicht kan gevoelig liggen. Het respect dat verschuldigd is aan anderen, is ook aan jou en mij verschuldigd, niet omdat we volmaakt zijn of groot of zelfs maar goed. Je grootsheid zit niet vast aan je identiteit maar veel meer aan het feit dat je mens bent en jouw essentie een gift is van onvergelijkbare schoonheid en verhevenheid.
Alain Morinis
♥♥♥
Een tekst om langzaam te lezen en nog eens over te lezen. Het begin vond ik pittig, Alain Morinis schudt ons wakker, maar daar blijft het gelukkig niet bij.
We mogen onszelf eren en houden van onszelf.
Waarom?? Is dat niet egocentrisch???
Het prachtige antwoord vind je in de laatste zin.
Namaste,
Greetje